Khai mạc từ ngày 17.01, Té Tất Té Đák – triển lãm mới nhất của hoạ sĩ Trần Thị Thu (Thu Trần) cùng người cộng sự của mình là đạo diễn và nghệ sĩ Tây Phong, đã mở ra cho người xem cánh cửa dẫn vào không gian văn hóa Mường giàu bản sắc.
Kể từ năm 2023, De La Sól đã đều đặn tổ chức gần 15 triển lãm lớn nhỏ, góp phần đưa những tác phẩm nghệ thuật của nhiều nhóm họa sĩ trong nước và quốc tế đến gần hơn với giới trẻ và những người yêu cái đẹp. Với mục tiêu chính là lan tỏa giá trị nghệ thuật nhân văn đến cộng đồng, dự án #WeSupportArt của De La Sól hi vọng sẽ trở thành sân chơi nơi các nghệ sĩ trẻ tự tin bứt phá và sáng tạo nên những tác phẩm độc bản, tạo ra tầm ảnh hưởng mới cho cộng đồng nghệ thuật Việt Nam.
Với 40 tác phẩm hội họa/sắp đặt đầy ấn tượng, triển lãm tiếp theo trong chuỗi dự án này – Té Tất Té Đák, khắc hoạ đất Mường là một nơi có bề dày văn hóa; được lưu giữ từ đời sống, phong tục tập quán đến truyện kể, thi ca. Lấy cảm hứng từ những áng thơ sử thi Mường, triển lãm khéo léo tái hiện những câu chuyện, phong tục, và đời sống đã gắn bó với mảnh đất này qua nhiều thế hệ.
Cái tên “Té Tất Té Đák” đến từ đâu?
Nếu dịch ra từ tiếng Mường, cụm từ “Té Tất Té Đák” có thể được hiểu là “Đẻ Đất Đẻ Nước”. Theo như chị Thu Trần chia sẻ, quá trình để tìm được cái tên phù hợp cho triển lãm là rất dài, với nhiều thử nghiệm khác nhau:
“Tôi có anh Tây Phong đồng hành với tôi suốt cả một chặng đường, từ khi 2 chị em cùng nhau tìm xem cuốn sách nào là cuốn sách cổ nhất, cuốn sách dị bản, phiên bản bao nhiêu hay như thế nào. 2 chị em đặt tên mãi, không biết là đặt cái gì. Xong cuối cùng, Tây Phong mới bảo tại sao mình lại không đặt đúng cái tên, là bằng tiếng Mường? Thế là chúng tôi mới quyết định với ‘Té Tất Té Đák.’“
Đối với nghệ sĩ Tây Phong, cái tên là sự phản chiếu cho tính chất cốt lõi tại triển lãm: Đó là sự biến chuyển không ngừng về hình thái và giác quan cảm nhận, mời gọi người xem tìm thấy cái mới cho riêng mình về từng tác phẩm trừu tượng:
“Cái từ ‘Đẻ Đất Đẻ Nước’ mà từ tiếng Mường dịch ra, nó sẽ giống như một âm thanh. Ngay cả bản thân nó khi mà cất lên, ta đã thấy được sự cựa quậy, ngọ nguậy để được tìm 1 không gian cho nó rồi. Cho nên là, về nhiều hình thức tượng thanh, tượng hình, nó đều có yếu tố mà mình có thể tưởng tượng ra.“

Tinh thần của triển lãm
Thông qua ngôn ngữ nghệ thuật trừu tượng, kết hợp đa dạng chất liệu tự nhiên như đất, đá, giấy dứa và lụa, mỗi tác phẩm là một cuộc đối thoại đầy sắc thái giữa truyền thống và hiện đại. Người xem không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của núi rừng, sông suối, mà còn cảm nhận hơi thở của con người và sự sống được truyền tải qua những gam màu, đường nét tinh tế.
Những tác phẩm tại Té Tất Té Đák – với vẻ đẹp tượng thanh và tượng hình, không chỉ kết nối nghệ sĩ Thu Trần với công chúng mà còn là một nỗ lực bảo tồn, kế thừa và lan tỏa giá trị nhân văn từ thuở sơ khai đến hôm nay, và hơn thế, cả mai sau.



3 trong số các bức hoạ trong BST “Sinh nở”. Cụm tác phẩm này biểu hiện về cõi hỗn mang, khi trời đất còn chưa phân biệt rõ ràng thì mọi việc sinh nở như một cõi hư ảo, mông lung. Khi đấy, thiên chức của người mẹ được tạo hóa ban cho đề sinh nở ra sự sống và muôn vạn những sinh linh được tạo ra từ việc sinh nở. Bộ tranh được thực hiện bằng màu nước và acrylic trên giấy dứa và giấy dó.
Đôi nét về hoạ sĩ
Sinh ra và lớn lên ở vùng núi cao Sơn La, nữ họa sĩ Trần Thị Thu đặt dấu mốc đầu tiên cho hành trình thực hành nghệ thuật của mình vào năm 40 tuổi, với các dấu ấn mang đậm âm hưởng, sắc màu dân tộc truyền thống được thể nghiệm trên nền đa chất liệu quen thuộc, mộc mạc.
Không chỉ là sự phóng chiếu chân thật về một xứ Mường với bề dày văn hóa thi ca, những thực hành nghệ thuật của họa sĩ Thu Trần còn cộng hưởng trọn vẹn cái phóng khoáng tung tẩy của vạn sắc màu thổ cẩm, chất thơ giàu có trong từng áng sử thi cùng sự mộc mạc, đời thường của chất liệu nghệ thuật bản địa đặc trưng nơi núi rừng Tây Bắc.
Cùng một niềm đam mê chất liệu nghệ thuật truyền thống, họa sĩ Thu Trần và nghệ sĩ trình diễn hát nói Tây Phong tìm thấy nhau trong cái, ngâm ngợi của từng con chữ, từng ánh thơ mà các bậc tiền bối, dành nhân văn hóa để lại, để cùng nhau sẻ chia với công chúng thưởng lãm những cảm hứng nghệ thuật đậm nét văn hóa thông qua sự kết hợp của hội hoạ – sắp đặt và trình diễn.
Một số thông tin về triển lãm Té Tất Té Đák: ► Địa điểm: Sun Life Flagship – De La Sól, Số 244, đường Pasteur, Quận 3. ► Thời gian trưng bày: 17.01 – 27.01 & 31.01 – 09.02.2025 (phòng trưng bày nghỉ Tết Nguyên Đán từ ngày 28.01 – 30.01.2025) ► Giờ mở cửa: 9:00 – 21:00 ► Mở cửa tự do. |