Cuốn sách nhỏ thúc bạn bước qua giới hạn
Hãy tưởng tượng bạn đang đi trên một con đường quen thuộc, nơi mỗi ngày đều lặp lại giống hệt nhau. Bạn biết mình có thể đi xa hơn, mơ lớn hơn, nhưng có gì đó giữ chân bạn. Một lời thì thầm nhỏ: “Không đủ thời gian,” “Không đủ giỏi,” hay “Ổn thế này là được rồi.”
Đó chính là những “con bò” mà Camilo Cruz kể trong Ngày Xưa Có Một Con Bò – một cuốn sách mỏng với hơn 100 trang, nhưng đủ sức đánh thức bạn khỏi những giới hạn tự tạo. Đây không phải sách của những lời hứa hẹn hoa mỹ. Nó như một người bạn, dẫn bạn qua từng ngõ ngách tâm trí để tìm ra điều đang kìm hãm bạn, và nhẹ nhàng trao bạn chiếc chìa khóa để bước tiếp.
Câu chuyện bắt đầu bằng một hình ảnh khó quên: một gia đình nghèo sống dựa vào con bò duy nhất – nguồn sống, niềm an ủi, và cả lý do để họ không dám mơ xa. “Cũng giống như con bò, thái độ đó luôn luôn kìm hãm con,” Cruz viết. Một ngày, con bò biến mất. Tưởng chừng mọi thứ sụp đổ, nhưng từ trong tro tàn ấy, họ tìm cách mới để sinh tồn, và bất ngờ thay, họ mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Con bò, hóa ra, không phải cứu cánh mà nó là gánh nặng chính cho gia đình. Tôi đọc đến đây và tự hỏi: Vậy “con bò” của mình là gì? Có phải là nỗi sợ bị từ chối khi xin việc, hay thói quen lướt điện thoại để trốn tránh công việc khó?
Camilo Cruz không dừng ở câu chuyện kể thông thường. Ông dẫn bạn đi sâu hơn vào trong nội tâm, để dần chỉ ra những “con bò” len lỏi trong đời thường. Dường như đó là những lời bào chữa mà bạn hay bao biện với chính mình. “Tôi không giỏi những việc như vậy,” “Tôi nghĩ rằng không phải ai cũng có thể thành công,” hay “ Khó mà bỏ được thói quen xấu từ hồi nhỏ đến giờ.”
“Khi con có một công việc mà con không thích, cái công việc mà thậm chí chẳng đáp ứng được những nhu cầu tối thiểu và cũng chẳng mang lại cho con bất cứ sự thỏa mãn cá nhân nào hoặc cho con cuộc đời mà con muốn, thì quyết định bỏ đi và tìm công việc khác là điều dễ dàng. Nhưng khi cái công việc mà con không thích đó giúp con trả được nợ, sống sót, và cũng tận hưởng được vài tiện nghi nho nhỏ, thì con dễ dàng rơi vào cái bẫy hài lòng với suy nghĩ rằng ít nhất thì mình cũng có được một cái gì đó. Cuối cùng, con biện minh rằng khối người muốn cái công việc đó mà có được đâu.”
Ông không phán xét, chỉ lặng lẽ đặt một chiếc gương trước mặt bạn: “Nhiều người ngoan cố giữ lại cái lý do họ không thể sống cuộc đời mà họ luôn mơ ước.” Câu này như một nhát dao nhỏ, không đau, nhưng đủ để bạn giật mình. Tôi nhớ lần mình trì hoãn học một kỹ năng mới vì nghĩ “quá muộn.” Hóa ra, đó cũng chính là một “con bò” – một niềm tin sai lầm rằng cơ hội đã trôi qua.
“Nhiều người ngoan cố giữ lại cái lí do họ không thể sống cuộc đời mà họ luôn mơ ước. Họ tạo nên những lời bào chữa hầu như rất đáng tin để biện hộ với chính mình và với người khác, và tiếp tục sống với những xáo động nội tâm khi họ nhận ra rằng những lý lẽ đó có thể đánh lừa được người khác chứ không lừa được bản thân mình.”
Điều đặc biệt ở Ngày Xưa Có Một Con Bò là cách nó không chỉ chỉ ra vấn đề mà còn cầm tay dắt bước bạn qua những sai lầm. Cruz không đưa ra những công thức phức tạp. Ông chỉ gợi ý những bước nhỏ, như thể đang ngồi đối diện và nói: “Hãy thử đi, không cần lớn lao đâu.” Ông khuyên bạn đặt câu hỏi: “Điều tôi sợ có thật không? Nó dựa trên sự thật hay chỉ là giả định?”
Chúng ta cần đặt ra câu hỏi liệu những nỗi sợ, những âu lo, và những bấp bênh mà chúng ta gặp có phải là kết quả của những niềm tin sai lầm mà chúng ta tạo ra trong cuộc sống. Tôi thử áp dụng, và nhận ra nỗi lo “mọi người sẽ cười nếu tôi thất bại” chỉ là bóng ma của trí tưởng tượng.
“Cũng giống như con bò, thái độ đó luôn luôn kìm hãm con. Nếu không gạt bỏ nó đi, mãi mãi con sẽ không thế thấy được gì ngoài những thứ con đã biết lâu nay. Con sẽ trở thành một nạn nhân chung thân của những giới hạn mà con tự đặt ra trong cuộc sống của mình. Điều đó cũng giống như con tự bịt mắt mình ở vạch xuất phát và cầu nguyện cho mình được thắng cuộc.”
Cuốn sách không hề dạy cách thành công. Không có công thức, không có checklist. Nhưng mỗi trang đều là một lời nhắc nhở rằng: nếu bạn muốn sống đúng với giá trị thật sự của mình, thì việc đầu tiên là nhận ra bạn đang bị níu chân bởi điều gì. Đối với thế hệ Gen Z – những người trẻ sống trong một thời đại đầy cơ hội nhưng cũng quá nhiều áp lực – thì cuốn sách này giống như một tấm gương nhỏ: không lộng lẫy, không méo mó, chỉ đơn giản phản chiếu lại chính bạn, một cách nhẹ nhàng nhưng đủ để bạn thấy rõ điều cần thay đổi. Nếu bạn đang cảm thấy cuộc sống mình hơi trì trệ, có ước mơ nhưng mãi chưa bắt đầu, muốn sống khác đi nhưng cứ bị níu lại bởi “các lý do hợp lý”, thì đây là cuốn sách bạn nên đọc.
Sau cùng, thay đổi đôi khi không đến từ những cú hích lớn, mà từ những điều rất đỗi giản dị như vậy. Một cuốn sách nhỏ, một câu chuyện tưởng chừng đơn sơ, có thể đủ để bạn đặt tay lên tim và hỏi: “Mình đang sống đúng cách chưa? Hay mình chỉ đang sống sao cho đủ để không thất bại?”
Hãy đọc và ghi ra một cuốn sổ nhỏ những “con bò” của bạn. Hành động nhỏ hôm nay sẽ dẫn bạn đến những chân trời lớn mai sau. Đừng cố phí hoài tuổi trẻ với những “con bò” bên trong bạn. Và mình tin, bạn sẽ cảm ơn cuốn sách ấy như mình đã từng.
Xem thêm những bài viết khác dưới đây:
