Tình yêu ở độ tuổi teen từng là một phần không thể thiếu trong hành trình trưởng thành. Đó là khi những trái tim non trẻ lần đầu rung động, khi những lá thư tay viết vội hay tin nhắn ngại ngùng mang theo bao cảm xúc bồi hồi. Nhưng với thanh thiếu niên ngày nay, điều tưởng chừng hiển nhiên ấy đang dần phai nhạt. Liệu rằng giới trẻ ngày nay đang dần bỏ lỡ một cột mốc trưởng thành quan trọng?
Khi tình yêu không còn là điều hiển nhiên
Lisa A. Phillips, nhà báo kiêm giảng viên tại Đại học SUNY New Paltz, từng đối mặt với một tình huống bất ngờ trong khóa học “Tình yêu và Sự Tan Vỡ” của mình: bà phải thuyết phục sinh viên rằng tình yêu lãng mạn đáng để trải nghiệm.
Nhiều bạn trẻ trong lớp không tin vào những câu chuyện tình yêu lý tưởng hóa thường thấy trên phim ảnh hay sách báo. Một số thậm chí cho rằng đó chỉ là sản phẩm phóng đại của truyền thông đại chúng.
Phillips thừa nhận rằng không phải mối quan hệ nào cũng hoàn hảo, và những bộ phim lãng mạn đôi khi tô vẽ quá mức. Nhưng bà lập luận rằng cảm xúc yêu đương không phải là điều con người tự dựng lên.
Dù ở bất kỳ nền văn hóa nào, trải nghiệm tình yêu vẫn được mô tả với những nét tương đồng: mãnh liệt, choáng ngợp, và đôi khi là thăng hoa. Thế nhưng, sinh viên của bà vẫn giữ thái độ hoài nghi, phản ánh một xu hướng lớn hơn trong thế hệ Gen Z: tình yêu không còn là điều hiển nhiên.
Giới trẻ ngày nay đang yêu ít hơn?
Nếu Phillips dạy lớp học này cách đây một thập kỷ, có lẽ sinh viên của bà đã có nhiều câu chuyện tình để kể. Nhưng hiện tại, hẹn hò đang trở nên hiếm hoi hơn.
Theo khảo sát năm 2023 của Trung tâm Khảo sát Cuộc sống Mỹ, chỉ 56% người trưởng thành thuộc Gen Z từng có mối quan hệ yêu đương khi còn ở tuổi teen, thấp hơn đáng kể so với 76% của thế hệ X và 78% của thế hệ Baby Boomers.
Xu hướng này không chỉ giới hạn ở tuổi thiếu niên. Khảo sát Xã hội Tổng quát (General Social Survey) năm 2021 cho thấy 54% người từ 18 đến 34 tuổi không có mối quan hệ tình cảm ổn định, tăng mạnh so với tỷ lệ 33% vào năm 2004.
Sự suy giảm này cũng được ghi nhận trong các nghiên cứu khác. Trung tâm Nghiên cứu Pew báo cáo chỉ 35% thanh thiếu niên Mỹ từ 13 đến 17 tuổi từng hẹn hò hoặc trải qua một mối quan hệ lãng mạn. Dữ liệu từ CDC còn cho thấy tỷ lệ học sinh lớp 12 từng đi hẹn hò giảm từ 8/10 em vào năm 2001 xuống dưới 5/10 em vào năm 2021. Rõ ràng, Gen Z đang yêu ít hơn bao giờ hết.
Vì sao hẹn hò dần trở thành xa xỉ?
Nhiều yếu tố góp phần vào sự thay đổi này. Trước hết, áp lực học tập và phát triển bản thân đang chiếm phần lớn thời gian của thanh thiếu niên. Những buổi hẹn hò từng là niềm vui tuổi teen giờ bị thay bằng bài tập, lớp học thêm, hay các hoạt động ngoại khóa để làm đẹp hồ sơ đại học. Với Gen Z, trưởng thành không còn đồng nghĩa với tình yêu mà là sự độc lập và thành tựu cá nhân.
Công nghệ cũng góp phần thay đổi cách họ kết nối. Thay vì gặp mặt, họ nhắn tin qua Snapchat, gọi FaceTime, hay tương tác trên mạng xã hội. “Thanh thiếu niên ngày nay gần gũi qua tin nhắn hơn, nhưng ít có mối quan hệ thực sự ngoài đời,” nhà tâm lý học Jean Twenge nhận xét. Điều này dẫn đến sự phổ biến của “situationship” – những mối quan hệ không rõ ràng, không đòi hỏi cam kết, nhưng cũng mang lại sự mơ hồ và đôi khi là căng thẳng.
Áp lực xã hội là một rào cản khác. Nhiều bạn trẻ sợ bị từ chối hoặc tổn thương tâm lý từ những mối tình không thành. Họ chọn cách an toàn: tránh yêu để bảo vệ cảm xúc của mình. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa họ cô đơn. 63% thanh thiếu niên chưa từng hẹn hò nói rằng họ hài lòng với việc độc thân, tìm niềm vui trong tình bạn và gia đình.
Được và mất từ sự thay đổi
Không hẹn hò có thể giúp thanh thiếu niên tránh được những vết thương lòng – những lần cãi vã hay chia tay đầy nước mắt. Nhưng như Lisa Wade, nhà xã hội học tại Đại học Tulane, từng nói: “Hẹn hò tuổi teen là sân chơi để học cách yêu, thất bại, và trưởng thành.” Thiếu những trải nghiệm này, họ có thể gặp khó khăn trong việc xây dựng kỹ năng giao tiếp tình cảm sau này.
Mặt khác, Gen Z không hoàn toàn bỏ qua sự gắn kết. Tình bạn sâu sắc đang trở thành nguồn hỗ trợ tinh thần mạnh mẽ, thay thế phần nào vai trò của tình yêu. Các mối quan hệ bạn bè giúp họ phát triển sự đồng cảm và cảm giác thuộc về, mà không cần đối mặt với rủi ro của hẹn hò.
Tái định nghĩa lại tình yêu
Sự suy giảm hẹn hò không chỉ là một xu hướng cá nhân mà còn phản ánh những thay đổi lớn trong văn hóa và xã hội. Gen Z đang sống trong một thế giới đầy áp lực học hành, cạnh tranh, và ảnh hưởng của công nghệ.
Với họ, tình yêu không phải là thước đo trưởng thành, mà là một lựa chọn có thể gây trì hoãn. Họ không từ bỏ tình yêu mãi mãi, mà chỉ chờ đến khi sẵn sàng – một cách tiếp cận linh hoạt, phù hợp với nhịp sống hiện đại.
Việc hẹn hò tuổi teen có thể đang mờ dần, nhưng điều đó không có nghĩa là thanh thiếu niên ngày nay thiếu đi sự phong phú trong cảm xúc. Họ đang tái định nghĩa tình yêu, trưởng thành, và những ưu tiên của mình theo cách riêng, để lại dấu ấn độc đáo cho một thế hệ khác biệt.
Xem thêm những bài viết khác dưới đây:
