Là triển lãm cá nhân tiếp theo của nghệ sĩ Tuấn Andrew Nguyễn, Chiến hay Chạy hay Trôi hay Chìm của anh dường như đặt ra một câu hỏi về cách con người đối diện với những biến cố lịch sử và hậu quả của chiến tranh—không chỉ về mặt vật chất mà còn trong ký ức tập thể và cá nhân.
Chiến hay Chạy hay Trôi hay Chìm sử dụng nghệ thuật sắp đặt điêu khắc kết hợp với chuyển động để tạo nên một không gian sống động, nơi người xem không chỉ quan sát mà còn cảm nhận bằng nhiều giác quan. Những tấm rèm tre, chuồn chuồn thăng bằng trên bệ UXO (bom mìn chưa nổ), cột rèm xoay tròn hay các lớp rèm gợn sóng đều mang tính biểu tượng – phản ánh sự mong manh, bất định và những tác động vô hình của lịch sử.
Triển lãm dường như đặt ra vấn đề về cách ký ức được lưu giữ: Liệu con người sẽ chọn cách đối mặt (chiến đấu), chạy trốn, trôi theo dòng lịch sử hay bị nhấn chìm bởi nó? Bên cạnh sự tàn phá và bạo lực, triển lãm cũng nhấn mạnh đến sự đồng cảm, hòa hợp và khả năng chữa lành. Điều này cho thấy dù ký ức chiến tranh vẫn còn đó, vẫn có không gian để con người tìm kiếm sự cân bằng, tiếp tục lưu giữ và tái hiện lịch sử theo những cách mang tính đối thoại hơn.
Tổng quan về không gian triển lãm Chiến hay Chạy hay Trôi hay Chìm
Triển lãm Chiến hay Chạy hay Trôi hay Chìm trải rộng qua 4 căn phòng, mỗi không gian mang đến một trải nghiệm khác biệt nhưng đều xoay quanh các chủ đề về ký ức, chiến tranh, và sự chuyển động không ngừng của lịch sử.
Ngay khi bước vào triển lãm, người xem đối diện với tác phẩm Pierced, một sắp đặt gồm 37 tấm rèm tre. Không gian mời gọi người tham quan đi xuyên qua và tương tác bằng thị giác, xúc giác, và thính giác. Âm thanh vang vọng từ những ống tre rỗng không chỉ tạo hiệu ứng âm thanh mà còn gợi lên một sự cộng hưởng của ký ức—như những âm vọng của quá khứ tiếp tục lan truyền về phía trước. Đồng thời, sự chuyển động của những tấm rèm khi có người bước qua tạo nên một hiệu ứng làn sóng, như một phép ẩn dụ cho cách ký ức và lịch sử luôn vận động, không ngừng tác động đến hiện tại.
Tiếp tục lên tầng một, người xem bước vào một không gian trầm lắng nhưng đầy sức nặng, nơi bộ ba tác phẩm Time, Hover và Bird in Space tái hiện hình ảnh những con chuồn chuồn thăng bằng trên bệ, được thiết kế như một bảo tháp từ UXO (bom mìn chưa nổ). Những con chuồn chuồn xoay chậm rãi dưới ảnh hưởng của làn gió nhẹ từ quạt trần, gợi lên một cảm giác mong manh—giữa sự sống và cái chết, giữa bình yên và tàn dư của chiến tranh.
Lên đến lầu hai, ở bên trái là căn phòng tiếp tục khai thác chất liệu tre, với 4 tác phẩm được treo lên tường như những tấm màng tre, mỗi tấm phản chiếu một hình ảnh khác nhau. Điểm nhấn của căn phòng chính là tác phẩm Twirl, một tấm màng tre gắn động cơ điện, xoay chậm rãi thành hình tròn theo từng nhịp.
Ở phòng đối diện, người xem bước vào một không gian khác biệt với những tác phẩm điêu khắc được treo lơ lửng, nhẹ nhàng chuyển động trong không trung. Những tác phẩm này được tạo nên từ vỏ đạn pháo bằng đồng thau tán dẹp, thép thanh không gỉ, và bột sơn tĩnh điện—những vật liệu mang dấu ấn của chiến tranh. Sự chuyển động nhẹ nhàng của chúng tương phản với chất liệu cứng rắn, như một lời nhắc nhở rằng ngay cả khi chiến tranh đã qua đi, những tàn dư của nó vẫn tồn tại, dù hữu hình hay vô hình, len lỏi vào ký ức và hiện thực của con người.
Một số tác phẩm nổi bật
2 tác phẩm dưới đây của Tuấn Andrew Nguyễn đều thể hiện sự giao thoa giữa vật chất, ký ức và lịch sử, nhưng mỗi tác phẩm lại mang đến một trải nghiệm khác nhau—một bên là sự phân lớp và chuyển động của ký ức, một bên là sự chồng chất và đè nén của quá khứ.
1. Touch
Tác phẩm này sử dụng chất liệu tre và được cấu thành 3 lớp màng, mỗi lớp mang một bức tranh khác nhau. Khi nhìn vào hình ở ảnh lớp ngoài cùng, ta có thể thấy một cảnh tượng bị phân mảnh—một phần cơ thể, một chiếc xe hơi, một bàn tay. Những hình ảnh này vừa quen thuộc nhưng lại bị gián đoạn, như thể ký ức đang bị chia cắt và tái hiện dưới những góc nhìn khác nhau.
Chất liệu tre mang tính truyền thống, thường gắn liền với văn hóa Á Đông, nhưng ở đây nó lại trở thành một phương tiện để lưu giữ và tái hiện ký ức. Cấu trúc phân lớp gợi lên cảm giác rằng mỗi khi người xem di chuyển, một phần của bức tranh khác có thể lộ ra, cho thấy tính chất không cố định của ký ức—nó luôn thay đổi tùy theo góc nhìn và cách ta tiếp cận.
2. Skin
Khác với Touch, tác phẩm Skin không mang tính chuyển động mà tạo cảm giác nặng nề, chồng chất và gợi lên hình ảnh về lịch sử chiến tranh.
Chất liệu vỏ đạn pháo bằng đồng thau dập dẹp chính là điểm đặc biệt. Nó không chỉ là một vật liệu thô mà còn mang trong mình dấu vết của bạo lực, tàn phá. Việc biến vỏ đạn—biểu tượng của chiến tranh—thành một tác phẩm nghệ thuật mang hình dạng tròn gợi nhắc về sự luân hồi, về cách lịch sử có thể lặp lại hoặc chuyển hóa.
Kết cấu bề mặt được tạo thành từ hàng trăm mảnh vỏ đạn xếp chồng lên nhau như lớp vảy, làm ta liên tưởng đến làn da, nhưng không phải là một làn da trơn mượt mà là một bề mặt chai sạn, mang dấu tích của thời gian. Những mảng màu cam xen kẽ trong tác phẩm có thể là những điểm nhấn đầy ẩn ý—chúng có thể tượng trưng cho những vết thương, những ký ức rực cháy, hoặc thậm chí là những tia hy vọng le lói trong quá khứ đầy biến động.
Đôi nét về hoạ sĩ
Sinh năm 1976, Tuấn Andrew Nguyễn nhận bằng Cử nhân Mỹ thuật từ Đại học California, Irvine vào năm 1999 và bằng Thạc sĩ Mỹ thuật từ California Institute of the Arts vào năm 2004. Anh hiện đang sống và làm việc tại thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam.
Tuấn Andrew Nguyễn nhận nhiều giải thưởng danh giá như giải thưởng Joan Miró (2023), giải thưởng Nghệ thuật Thị giác Civitella Ranieri (2019), và giải thưởng Creative Capital (2012). Các triển lãm cá nhân bao gồm When Water Embraces Empty Space, Edith-Russ-Haus For Media Art, Oldenburg, Đức; The Other Side of Now, Zeitz MOCAA, Cape Town, Nam Phi; Our Ghosts Live in the Future, Fundació Joan Miró, Barcelona, Tây Ban Nha; The Island, Bảo tàng Nghệ thuật Mỹ Smithsonian, Washington, DC, Hoa Kỳ; Radiant Remembrance, The New Museum, New York, NY, Hoa Kỳ; It Was What Is Will Be, Marabouparken Konsthall, Sundbyberg, Thuỵ Điển; và All That We Are Is What We Hold In Our Outstretched Hands, Trung tâm Nghệ thuật Đương đại Glasgow, Vương quốc Anh.
Bên cạnh triển lãm tổng hợp các tác phẩm tiêu biểu bắt đầu từ Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại Chicago (MCA), nhóm đã tham gia nhiều triển lãm quốc tế như All the World’s Futures, Venice Biennale 2015, Venice, Ý; Prospect.3: Notes for Now, New Orleans, LA, Hoa Kỳ; Made in L.A. 2012, Venice Beach Biennale 2012, Los Angeles, CA, Hoa Kỳ; The Ungovernables, 2012 New Museum Triennial, New York, NY, Hoa Kỳ; và Triennial Nghệ thuật Đương đại Châu Á Thái Bình Dương lần thứ 7, Queensland Art Gallery, Brisbane, Úc.
Năm 2006, anh thành lập The Propeller Group, một nền tảng tập thể vừa hoạt động như một nhóm nghệ sĩ, vừa là một công ty quảng cáo. Nhóm nhận giải thưởng chung cuộc tại Liên hoan Quốc tế Kurzlmtage Winterthur 2015 cho bộ phim The Living Need Light, The Dead Need Music và giải thưởng Creative Capital cho dự án video Television Commercial for Communism.
| Một số thông tin về triển lãm Chiến hay Chạy hay Trôi hay Chìm: ► Địa điểm: Galerie Quynh, số 118, đường Nguyễn Văn Thủ, phường Đa Kao, quận 1. ► Thời gian trưng bày: 24.12.2024 – 28.02.2025 ► Giờ mở cửa: 10:00 – 19:00 (thứ Ba đến thứ Bảy). ► Triển lãm mở cửa tự do. |
Xem thêm những bài viết khác dưới đây:
